"What you aim at determines what you see"
~ Jordan Peterson~
Victor Frankl’s erfenis voor de moderne mens
Introductie
Terwijl ik ‘mans search for meaning’ van Victor Frankl las, werd ik hoe langer hoe meer vervult met ontzag voor hem en ervoer ik persoonlijk het effect van zijn ideeën. Ik ben er van overtuigd dat zijn verhaal en zijn inzichten juist vandaag de dag van elementair belang zijn voor allen die verlangen naar een zinvol en vervullende leven. Juist hij was iemand die uit eigen bittere ervaringen wist hoe je de existentiële leegte te lijf moest gaan en ondanks onvrijwillig lijden een weg kon banen naar een bloeiend en florerend leven. Deze weg ontsloot hij niet alleen door zijn kennis van de psychoanalyse maar vooral door zijn doorleefde inzichten die hij verkreeg in de concentratie kampen.
Psychoanalyse
Frankl werd in de jaren ‘30 doorkneed in de principes van de psychoanalyse maar verschilde op belangrijke punten van Freud en Adler die de grondleggers waren van de eerste en tweede Weense school. Freud betoogde dat mensen voornamelijk gemotiveerd worden door primaire verlangens. Hij benadrukte dat het zoeken naar plezier en genot de dominante sturende kracht was in het menselijke gedrag. Adler redeneerde dat we vooral gedreven worden door onze honger naar macht en controle (ideeën die de basis vormden van het marxisme, communisme, postmodernisme en critical theory).
Het verlangen naar betekenis
In zekere zin ontkende Frankl dit niet maar hij toonde aan dat er sprake is van een dieper en krachtiger verlangen van de menselijke geest. Deze behoefte heeft te maken met het kennen van het waarom van ons bestaan. Frankl observeerde dat alle mensen een onbedwingbare neiging hebben om de betekenis van hun leven te kennen en uit te leven. En als deze niet gevonden wordt dan is plezier maken en anderen domineren de afleiding en een inferieure alternatief, volgens hem. Frankl zag de hang naar hedonisme en nihilisme als een gevaarlijk teken aan de wand van de tijd. Hij duidde het als onvermogen om een doeltreffend en betekenisvol leven vorm te geven.
Het leven is mooi
3 maanden nadat Frankl uit Auschwitz had overleefd, reist hij de hele wereld over en verdedigt de stelling dat het leven zowel betekenisvol en mooi is. Wow! En dat uit de mond van een man die de, spreekwoordelijke, stank van Auschwitz nog om zich heen heeft hangen…. Niet alleen toont hij de waarheid van zijn woorden aan met behulp van zijn eigen getuigenis maar hij onderstreepte het met verhalen hoe hij en anderen elkaar geholpen hebben om de verschrikkingen van de holocaust te overleven. Frankl heeft behandeling voor psychiatrische patiënten ontwikkeld, genaamd Logo-therapie, die gebaseerd is op zijn kennis van de psychoanalyse en persoonlijke ervaringen. Zijn behandeling is gericht op het herstellen van je mentale gezondheid door patiënten te helpen bij het vinden van het doel en de betekenis van je leven.
De behandeling is gestoeld op drie componenten:
- Creëren, maken, iets doen wat je interesse en passie heeft. Alle cliënten werden aangemoedigd een visie en idee te hebben waarmee ze aan de slag konden gaan. Piano spelen, een schuur bouwen of koken. Volgens Frankl heb je een project nodig dat je volledig opslokt.
- Liefdevolle gemeenschappen. Zorg dragen voor anderen, samen plezier maken en je verbonden weten in de liefde van anderen. Betekenis verlening vindt niet plaats in een vacuüm.
- Een redemptief perspectief op lijden en moeilijkheden. Niemand ontkomt aan lijden. Echter hoe we ons verhouden tot lijden en welke betekenis we er aan verlenen maakt al het verschil.
Wordt je bitter of beter? Ga je de route van zelf-behoud, genotzucht en egoïsme? Of blijf je waardig je lasten dragen en omzien naar anderen? Neem je de veranwoordelijkheid om iets uit het lijden te leren of wordt je een slachtoffer van de omstandigheden?
Logo-therapie
In de naoorlogse dagen brak er onder tieners en jongeren een zelfmoord epidemie uit in Wenen. Frankl werd gevraagd om deze jongeren te behandelen met Logo-therapie. Hij baseerde zijn aanpak op de bovenstaande aspect. Iedere jongere moest een bezigheid zoeken. Daarnaast leefden ze in nauw verbonden gemeenschappen en werden uitgedaagd om de meest pijnlijke ervaringen te confronteren en ze te accepteren. En tegelijkertijd werden de jongeren aangemoedigd en geholpen om heel anders tegen lijden aan te gaan kijken en nieuwe kansen te ontdekken.
In alle jaren dat Frankl leiding gaf aan dit project benam NIEMAND zich van het leven……
Wat zou het geweldig zijn om samen na te denken over de inzichten van Frankl. Deel je gedachten met mij op https://creativelifecrafting.com/contact/
Steun mijn MISSIE en PROFITEER van mijn inzichten
Order the English Ebook here.
The English paperback will be available early 2023.